Događaji na današnji dan

1531. – Mirom u Kapelu završen drugi građanski rat u Švajcerskoj. Rimokatoličke oblasti priznate kao dio Švajcarske Konfederacije.

1627. – Isusovački red osnovao je gimnaziju u Rijeci, nakon što je prva utemeljena u Zagrebu 1607. godine.

1823. – U Münchenu su arhitekt Friedrich Gärtner i slikari Karl Jospeh Stieler, Peter von Hess i Domenico Quaglio osnovali umjetničko društvo. Ubrzo su slična udruženja stvorena u Berlinu i Düsseldorfu. Njima je njemačko građanstvo pokušalo suprotstaviti građansko-realističku umjetnost umjetnosti usmjerenoj na održanje monarhističkog poretka.

1831. – Dvodnevni štrajk lionskih tkača prerastao u organizovan ustanak lionskih radnika. Ustanici zauzeli ključne punktove u Lionu i uspostavili privremenu vladu. Njihovi zahtjevi za povećanje nadnica nisu prihvaćeni, a vojska početkom decembra ugušila ustanak.

1847. – Hrvatski postao službeni jezik. Ivan Kukuljević Sakcinski na zasjedanju Hrvatskoga sabora upozorio je na potrebu uvođenja službenog jezika u javne službe.

1889. – Louis Glass, direktor Pacific Phonograph Co. predstavio je u palati Royal Saloon u San Franciscu prvi MUSICBOX. Sastojao se od aparata za snimanje te aparata za reprodukciju muzike s 4 slušalice. Aparat se aktivirao ubacivanjem kovanica. Svaku slušalicu koristila bi jedna osoba.

1890. – Desetogodišnja Wilhelmina postala je nakon smrti svoga oca Wilhelma III. kraljica Holandije. Do punoljetnosti (1898.) regentstvo je vodila njezina majka kraljica Emma. Wilhelmina je za svoje 50-godišnje vladavine (do 1948.) pridonijela učvršćivanju konstitucionalne monarhije i istovremeno demokratizovala političke institucije.

1891. – Deodoroda Fonseka, vođa prevrata 1889. kojim je oboreno Brazilsko carstvo, prvi predsjednik Brazila, zbog sukoba s Kongresom prisiljen da napusti položaj.

1904. – Zatvorene 3. Olimpijske igre u St Louisu.

1909. – Kineski princ Čun koji je, umjesto svoga sina trogodišnjeg cara Pu Jia, vodio poslove kineske vlade pokušao je učvrstiti svoju moć novom podjelom guvernerskih mjesta u pokrajinama.

1920. – U njemačkom gradu Darmstadtu otvorena je “Škola mudrosti” za stvaranje novog čovjeka. Njezin je osnivač poznati pisac i filozof grof Herman Keyseling.

1932. – Spajanjem kraljevstava Nedžd i Hidžaz formirana Kraljevina Saudijska Arabija, s kraljem Abdulom Azirom ibn Saudom.

1944. – Američka 7. armija pod zapovjedništvom generala Alexandera M. Patca osvojila je Strassbourg i tako se domogla Rajne.

1946. – Bombardovanjem sjeverno-vijetnamskog grada Haiponga počeo je Vijetnamski rat. Komunistički vođa Ho Ši Min proglasio je 1945. na sjeveru zemlje nezavisnu Demokratsku Republiku Vijetnam, dok je jug ostao pod francuskom kontrolom. Konflikt u koji su se 1964. uključile i SAD-e, završen je 1975. pobjedom komunista.

1947. – Najveći avion na svijetu XC-99 uspješno je obavio prvi, probni let. Avion je bio dugačak 56 metara, a raspon krila mu je bio 70 metara.

1961. – Dominikanska Republika promijenila naziv glavnog grada Siudad Truhiljo u Santo Domingo.

1971. – Kina postala stalna članica Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija.

1980. – U zemljotresu koji je pogodio grad Eboli u južnoj Italiji poginulo 2.735 osoba, povrijeđeno najmanje 7.500.

1983. – SSSR napustio razgovore o ograničenju naoružanja u Ženevi u znak protesta zbog razmještanja krstarećih raketa SAD u Evropi.

1989. – Oko 300.000 ljudi se okupilo na centralnom trgu Vaclavske namesti u Pragu zahtijevajući demokratske reforme u Čehoslovačkoj.

1996. – Otet etiopski avion „boing 767“ sa 163 putnika i 12 članova posade pao u more blizu Komorskih ostrva pošto je ostao bez goriva. U nesreći poginulo 125 osoba.

1999. – Predsjednik SAD Bil Klinton stigao na Kosmet, gde je posjetio američku vojnu bazu Bondstil kod Uroševca i razgovarao s predstavnicima Srba i kosovskih Albanaca. Klinton od Albanaca tražio da oproste Srbima i poručio im da je vrijeme za borbu prošlo.

2001. – Tribunal u Den Haagu podigao treću i najtežu optužnicu protiv jugoslovenskog predsjednika Slobodana Miloševića. Prve dvije su se odnosile na zločine počinjene u Hrvatskoj i Kosovu, a treća na zločine u Bosni i Hercegovini.

2001. – U sukobima Izraelaca i Palestinaca na Zapadnoj obali ubijen vođa vojnog krila Hamasa Mahmud Abu Hanod.

2002. – Novi premijer Pakistana Mir Zafarula Kan Džamali položio zakletvu i formalno uspostavio civilnu vlasti poslije trogodišnje vojne diktature.

2003. – Na Hrvatskim parlamentarnim izborima najviše glasova dobio HDZ koji je nakon toga u koaliciji s nekoliko manjih stranaka sastavio Vladu.

2003. – Pod pritiskom demonstranata i opozicije, dugogodišnji predsjednik Gruzije Eduard Ševarnadze podnio ostavku zbog falsifikovanja izbornih rezultata. Za predsjednika Gruzije 15. januara 2004. izabran lider gruzijskog Nacionalnog pokreta Mihail Sakašvili.

Rođeni na današnji dan

912. – Rođen Oton I. Veliki, prvi njemačko-rimski car.

1221. – Rođen Alfons X Kastiljski, kralj Kastilje i Leona.

1760. – Rođen François Noël Babeuf, francuski radikal.

1787. – Rođen Maksimilijan Vrhovac, zagrebački biskup.

1804. – Rođen Franklin Pierce, američki predsjednik.

1837. – Rođen Johannes Diderik van der Waals, holandski fizičar.

1855. – Rođen Stevan Sremac, najizrazitiji predstavnik srpske humorističke proze (“Ivkova slava”, „Zona Zamfirova“, „Pop Ćira i pop Spira“).

1859. – Rođen Henri Makarti (engl. Henry McCarty), poznatiji kao Bili Kid (engl. Billy the Kid), američki kriminalac i odmetnik.

1876. – Rođen Manuel de Falla, španski kompozitor.

1883. – Rođen Hose Klemente Orosko, meksički slikar.

1887. – Rođen Henri Mosli, engleski fizičar.

1887. – Rođen Boris Karloff, američki glumac engleskoga porijekla.

1890. – Rođen El Lissitzky, ruski slikar i arhitekt.

1906. – Rođen Sait Faik Abasıyanık, turski književnik.

1907. – Rođena Olga Alkalaj, jugoslovenska učesnica pokreta otpora jevrejskog porijekla.

1918. – Rođen Perez Prado, kubanski muzičar.

1920. – Rođen Paul Celan, njemački liričar rumunskog porijekla.

1925. – Rođen José Napoleón Duarte, salvadorski političar i državnik.

1926. – Rođen Sathya Sai Baba, indijski guru.

1933. – Rođen Kžištof Penderecki, poljski kompozitor.

1936. – Rođen Dragoslav Lazić, srpski režiser i scenarista televizijskih serija.

1941. – Rođen Franko Nero (ital. Franco Nero) pravo ime Frančesko Sparanero (ital. Francesco Sparanero), italijanski glumac.

1964. – Rođen Yoshiki, japanski muzičar.

1971. – Rođen Vin Bejker (engl. Vincent Lamont Baker), američki košarkaš.

1976. – Rođen Cunejt Čakir ili Đunejt Čakir, turski fudbalski sudija.

1979. – Rođen Ivica Kostelić, hrvatski alpski skijaš.

1985. – Rođen Viktor Ahn, južnokorejski i ruski klizač.

1988. – Rođen Dado Đurović, crnogorski pop pjevač i kantautor.

1992. – Rođena Majli Rej Sajrus (engl. Miley Ray Cyrus), američka pjevačica, tekstopisac i glumica.

Umrli na današnji dan

1457. – Umro Ladislav V. Posmrtni, ugarsko-hrvatski i češki kralj.

1703. – Umro Mitrofan Voronješki, ruski svetac.

1804. – Umro Ivan Mane Jarnović, hrvatski kompozitor i violinist.

1824. – Umro Fjodor Aleksejev, ruski slikar.

1919. – Umro Henri Gant, američki mašinski inženjer i menadžer konsultat, a najpoznatiji je po razvoju tzv. Gantovog dijagrama.

1921. – Umro John Boyd Dunlop, škotski veterinar i pronalazač.

1966. – Umro Grigor Vitez, hrvatski pjesnik, dječji pisac, prevodilac.

1976. – Umro Andre Malro, francuski pisac i političar.

1991. – Umro Klaus Kinski, njemački glumac.

1995. – Umro Luj Mal, francuski filmski režiser.

2006. – Umro Aleksandar Litvinjenko (rus. Aleksandr Valьterovič Litvinenko), ruski pripadnik tajne službe, disident i bivši potpukovnik KGB-a. Umro je jer je 1.11.2006. godine otrovan radioaktivnim hemijskim elementom polonijumom.

2012. – Umro Lari Hagman (engl. Larry Hagman), američki glumac.

Sveci pravoslavne crkve na današnji dan

– Sveti apostoli Olimp, Erast, Rodion i drugi s njima.

– Sveti mučenik Orest.

– Sveti Non, episkop iliopoljski