Praznici i spomendani na današnji dan

– Međunarodni dan studenata.

– Svjetski dan nepušača.

Događaji na današnji dan

1558. – Počinje Elizabetansko doba: kraljicu Marija I nasljeđuje njena polusestra Elizabeta I.

1796. – Napoleonski ratovi: bitka kod Arcole – francuske snage potukle Austijance u Italiji.

1820. – Kapetan Nathaniel Palmer postaje prvi Amerikanac koji je vidio Antarktiku (po njemu je nazvan Palmerovo poluostrvo).

1830. – Osnovana mađarska Akademija nauka.

1839. – Premijera Verdijeve prve opere, “Oberto, conte di San Bonifacio” u Milanu.

1855. – Škotski istraživač Dejvid Livingston otkrio vodopade na rijeci Zambezi, nazvane po engleskoj kraljici Viktorijini vodopadi.

 

1869. – Svečana ceremonija u Egiptu povodom otvaranja Sueskog kanala, koji povezuje Sredozemno s Crvenim morem.

1876. – U Moskvi premijerno izvedena kompozicija Petra Iljiča Čajkovskog Srpsko-ruski marš.

1913. – Prvi brodovi prošli kroz Panamski kanal, koji je zvanično otvoren godinu dana kasnije.

1918. – Jedinice srpske vojske pod komandom vojvode Petra Bojovića oslobodile Veliki Bečkerek (današnji Zrenjanin).

1922. – Mehmed VI, bivši otomanski sultan, odlazi u egzil u Italiju.

1947. – Puštena je u saobraćaj željeznička pruga Šamac—Sarajevo, duga 242 km, u čijoj su izgradnji učestvovale omladinske brigade iz cijele Jugoslavije.

1970. – Sovjetsko vozilo Lunohod 1 je sletilo na Mjesec. To je bio prvi robot na daljinsko upravljanje koji je spušten na neko drugo svemirsko tijelo, a spustila ga je letjelica Luna 17.

1970. – Douglas Engelbart patentira prvi kompjuterski miš.

1973. – Afera Watergate: predsjednik Richard Nixon je pred 400 Associated novinara izjavio “Nisam lopov.”.

1973. – Studentski nemiri zbog vojničkog režima u Atini, Grčka.

1989. – U eksploziji u rudniku uglja u Aleksincu (Jugoslavija, danas Srbija), poginula 92 rudara.

1993. – Annie Proulx dobija nagradu National Book Award (u SAD) za svoj roman “The Shipping News”.

1996. – U drugom krugu lokalnih izbora u Srbiji koalicija opozicionih partija “Zajedno” pobijedila je u najvećem broju velikih gradova, uključujući Beograd, Niš, Novi Sad i Kragujevac. To je bila prva pobjeda srpske opozicije od uvođenja višestranačkog političkog sistema 1990. Pokušaj vlasti da falsifikuje izborne rezultate izazvao je tromjesečne masovne građanske proteste.

1997. – U Luxoru, Egipgt, 6 militanata je ubilo 62 ljudi ispred hrama Hatšepsut.

2000. – Katastrofalno klizanje tla u Logu pod Mangartom, u Sloveniji, poginulo je 7 osoba, a šteta je iznosila milione slovenskih tolara. To je jedna od najgorih prirodnih katastrofa u Sloveniji u posljednjih 100 godina.

2000. – Alberto Fujimori je svrgnut s položaja predsjednika Perua.

2003. – Arnold Švarceneger postaje guverner Kalifornije.

Rođeni na današnji dan

9. – Rođen Vespazijan, rimski car.

1494. – Rođen Giovanni Pico della Mirandola, italijanski humanist.

1503. – Rođen Agnolo Bronzino, italijanski slikar.

1576. – Rođen Roque Gonzales, paragvajski misionar.

1587. – Rođen Joost van den Vondel, nizozemski pjesnik.

1717. – Rođen Jean le Rond d’Alembert, francuski matematičar.

1749. – Rođen Nicolas Appert, francuski pronalazač.

1755. – Rođen Luj XVIII, francuski kralj.

1790. – Rođen August Ferdinand Möbius, njemački matematičar.

1793. – Rođen Sir Charles Lock Eastlake, engleski slikar.

1816. – Rođen August Wilhelm Ambros, austrijski kompozitor.

1857. – Rođen Celestin Medović, hrvatski slikar.

1857. – Rođen Joseph Babiński, poljsko-francuski neurolog.

1868. – Rođen Korbinian Brodmann, njemački neurolog.

1878. – Rođen Lisa Mitner, austrijski fizičar.

1886. – Rođen Janko Polić Kamov, hrvatski književnik.

1887. – Rođen Bernard Montgomery, britanski vojni komandant tokom Drugog svjetskog rata.

1895. – Rođen Gregorio López y Fuentes, meksički pisac.

1895. – Rođen Mihail Bahtin, ruski filozof i teoretičar književnosti.

1896. – Rođen Lev Vygotsky, ruski psiholog.

1901. – Rođen Lee Strasberg, austrijski režiser i tvorac method acting glumačke metode.

1902. – Rođen Eugene Wigner, mađarski fizičar.

1904. – Rođen Isamu Noguchi, američki kipar.

1905. – Rođena Astrid, belgijska kraljica.

1906. – Rođen Soichiro Honda (jap. 本田 宗一郎 Honda Sōichirō), japanski pionir u konstrukciji automobila.

1925. – Rođen Rok Hudson, američki glumac.

1936. – Rođena Dalia Rabikovich, izraelska pjesnikinja.

1937. – Rođen Peter Cook, engleski komičar, satiričar i pisac.

1939. – Rođen Auberon Waugh, britanski književnik.

1942. – Rođen Martin Scorsese, američki filmski režiser.

1943. – Rođena Lauren Hutton, američka glumica.

1944. – Rođen Danijel Majkl Devito (engl. Daniel Michael DeVito), američki glumac.

1944. – Rođen Rem Koolhaas, holandski arhitekt.

1945. – Rođen Srđan Karanović, srpski režiser.

1960. – Rođen Tihomir Stanić, srpski glumac.

1965. – Rođen Goran Grgić, hrvatski glumac.

1966. – Rođena Sophie Marceau, francuska glumica.

1966. – Rođen Jeff Buckley, američki pjevač i gitarist.

1973. – Rođen Alexei Urmanov, ruski klizač.

1973. – Rođen Bernd Schneider, njemački fudbaler.

1977. – Rođen Ryk Neethling, južnoafrički plivač.

1978. – Rođen Reggie Wayne, igrač američkog fudbala.

Umrli na današnji dan

375. – Umro Valentinijan I, rimski car.

594. – Umro Grgur Turski, franački biskup, istoričar i potonji svetac.

641. – Umro Jomei, japanski car.

1231. – Umrla Sveta Elizabeta Ugarska, katolička svetica.

1494. – Umro Giovanni Pico della Mirandola, italijanski filozof.

1558. – Umrla Marija I., engleska kraljica.

1648. – Umro Thomas Ford, engleski kompozitor.

1708. – Umro Ludolf Backhuysen, holandski slikar.

1747. – Umro Alain-René Lesage, francuski pisac.

1776. – Umro James Ferguson, škotski astronom.

1789. – Umrla Charlotte, Vojvotkinja od Albanyja, kćerka jedinica princa Charlesa Edwarda Stuarta.

1796. – Umrla Katarina II. Velika, ruska carica.

1858. – Umro Robert Owen, britanski društveni reformator, industrijalac i jedan od osnivača utopijskog socijalizma.

1882. – Umro Đuro Daničić, srpski filolog, branilac Vukovih pogleda i veliki poštovalac njegovog rada, jedan od najznačajnijih radnika na proučavanju srpskog i hrvatskog jezika.

1908. – Umro Milan Đ. Milićević, srpski književnik i istoričar.

1917. – Umro Auguste Rodin, francuski kipar.

1929. – Umro Herman Hollerith, američki statističar i pronalazač.

1938. – Umro Ante Trumbić, hrvatski političar.

1940. – Umro Eric Gill, engleski kipar i pisac.

1959. – Umro Heitor Villa-Lobos, brazilski kompozitor.

1968. – Umro Mervyn Peake, britanski pisac i ilustrator.

1982. – Umro Eduard Tubin, estonski kompozitor.

1989. – Ubijen Gus Farace, američki gangster.

1990. – Umro Robert Hofstadter, američki fizičar.

2000. – Umro Louis Eugène Félix Néel, francuski fizičar.

2003. – Umro Don Gibson, američki pjevač.

2004. – Umro Mikael Ljungberg, švedski rvač.

2004. – Umro Alexander Ragulin, ruski hokejaš.

2006. – Umrla Ruth Brown, američka rhytm&blues pjevačica.

2006. – Umro Ferenc Puskas, mađarski fudbaler.

Sveci pravoslavne crkve na današnji dan

– Prepodobni Joanikije Veliki.

– Sveštenomučenik Nikandar.