Na današnji dan / 26. juli
Događaji na današnji dan
811. – Bitka kod Pliske u kojoj Bugari nanose težak poraz bizantskoj vojsci cara Nikifora I i otpočinju svoju dugotrajnu dominaciju nad Balkanom.
1817. – Po povratku u Srbiju, ubijen je legendarni vođa Prvog srpskog ustanka Đorđe Petrović – Karađorđe. On je, posle sloma ustanka 1813. godine, izbjegao u Austriju, a zatim u Rusiju.
1847. – Liberija, država oslobođenih američkih robova koji su se doselili u Afriku, postala prva nezavisna republika u Africi.
1858. – Lajonel Rotšild postao prvi Jevrejin član donjeg doma britanskog parlamenta.
1887. – Lazar Ludvig Zamenhof je izdao prvu knjigu o esperantu na ruskom jeziku.
1891. – Francuska izvršila aneksiju Tahitija.
1909. – Pokušaj Vlade Španije da u Kataloniji mobiliše rezerviste za borbe u Maroku doveo do ustanka u Barseloni, koji je krvavo ugušen.
1909. – Jezična naredba kojom se hrvatski jezik u potpunosti uveo kao službeni jezik u Dalmaciji; primjena odluke je počela tek od 1.1.1912.
1941. – Predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt „zamrzao“ svu japansku imovinu u SAD i time obustavio američko-japansku trgovinu.
1945. – Na parlamentarnim izborima u Velikoj Britaniji pobijedili laburisti i njihov lider Klement Atli na mjestu premijera zamijenio Vinstona Čerčila.
1947. – Spomenik banu Jelačiću uklonjen sa središnjeg zagrebačkog trga.
1950. – Američki vojnici, tokom Korejskog rata, počinili masakr nad stotinama nenaoružanih izbjeglica u selu No Gun Ri.
1953. – Napadom gerilaca na kasarnu „Monkada“ u gradu Santjago de Kuba Fidel Kastro počeo borbu protiv režima diktatora Fulhensija Batiste.
1956. – Egipatski predsednik Gamal Abdel Naser nacionalizovao Suecki kanal, koji je bio pod kontrolom anglo-francuske kompanije.
1963. – U zemljotresu u glavnom gradu Makedonije, Skoplju, poginulo više od 1.000 ljudi, a grad razrušen.
1965. – Maldivska ostrva u Indijskom okeanu, britanski protektorat od 1887, stekla nezavisnost.
1974. – Konstantin Karamanlis formirao prvu civilnu vladu posle sedmogodišnjeg vojnog režima u Grčkoj.
1990. – Zakonom o Hini, usvojenom u Hrvatskom saboru, utemeljena Hrvatska izvještajna novinska agencija (HINA).
1995. – Peru i Ekvador se sporazumjeli o demilitarizovanoj zoni od oko 500 kvadratnih kilometara u pograničnom amazonskom području, okončavši jednomjesečni rat.
2001. – Haški tribunal otpečatio optužnicu protiv penzinisanog generala Vojske Hrvatske Ante Gotovine, koji je okrivljen za zločine nad Srbima za vrijeme i posle operacije „Oluja“ 1995. u Krajini, u Hrvatskoj.
2001. – Na relaciji Zagreb-Split pušten u promet prvi nagibni vlak.
2002. – U Haškom tribunalu saopšteno da je penzionisani admiral JNA Milan Zec, u nedostatku dokaza, oslobođen optužbi za ratne zločine u okolini Dubrovnika 1991.
Rođeni na današnji dan
1678. – Rođen Josip I., njemačko-rimski car, ugarsko-hrvatski i češki kralj
1817. – Rođen Branvel Bronte, engleski književnik.
1825. – Rođen Fran Šbül, slovenski pjesnik i katolički sveštenik u Mađarskoj.
1856. – Rođen Džordž Bernard Šo dobitnik Nobelove nagrade za književnost.
1865. – Rođen Miloš Savčić, jedan od najbogatijih Evropljana svog vremena, gradonačelnik Beograda i industrijalac.
1875. – Rođen Carl Gustav Jung, švajcarski psihijatar.
1893. – Rođen George Grosz, njemački grafičar i slikar.
1894. – Rođen Aldous Leonard Huxley, britanski književnik.
1908. – Rođen Salvador Aljende Gosens čileanski državnik.
1919. – Rođen Džems Lavlok, britanski hemičar.
1922. – Rođen Blake Edwards, američki režiser.
1926. – Rođena Ana María Matute, španjolska književnica.
1928. – Rođen Francesco Cossiga, talijanski političar i državnik.
1928. – Rođen Stenli Kjubrik američki filmski režiser.
1929. – Rođen Alexis Weissenberg, francuski pijanist.
1942. – Rođen Vladimír Mečiar, slovački političar i državnik.
1943. – Rođen Ser Majkl Filip „Mik“ Džeger (engl. Sir Michael Philip “Mick” Jagger), engleski muzičar (Rolling Stones).
1944. – Rođena Hannelore Elsner, njemačka glumica.
1945. – Rođen Staniša Stošić, pjevač srpske narodne muzike.
1945. – Rođena Helen Miren, britanska pozorišna i filmska glumica.
1964. – Rođena Sandra Anet Bulok (engl. Sandra Annette Bullock), američka glumica.
1967. – Rođen Džejson Stejtam (engl. Jason Statham), britanski glumac.
1973. – Rođena Kejt Bekinsejl, engleska glumica.
1975. – Rođena Anita Matić, hrvatska glumica.
1977. – Rođena Tanja Szewczenko, njemačka klizačica.
1980. – Rođen Andrej Dojkić, hrvatski glumac.
1993. – Rođena Taylor Momsen, američka glumica, rok muzičarka i model.
Umrli na današnji dan
1815. – Umro Milić Drinčić, ustanički vojvoda u Prvom srpskom ustanku.
1817. – Ubijen Karađorđe Petrović, vođa srpskog ustanka protiv Turaka, rodonačelnik dinastije Karađorđević.
1863. – Umro Sem Hjuston, američki državnik.
1900. – Umro Josip Torbar, hrvatski naučnik.
1902. – Umro Šarl Dadan, francusko-američki pčelar.
1925. – Umro Gottlob Frege, njemački matematičar i fizičar.
1934. – Umro Rudolf Maister, austro-ugarski i jugoslavenski oficir.
1934. – Umro Winsor McCay, američki strip autor i pionir animiranog filma.
1952. – Umrla Eva Peron, popularna „prva dama“ Argentine, supruga Huana Perona.
1962. – Umro George Preca, malteški svetac.
1984. – Umro George Horace Gallup, američki sociolog-statističar.
1985. – Umro Fredi Perlman, anarhista, pisac, teoretičar i muzičar.
2003. – Umro Džon Šlezinger, britanski režiser.
Sveci pravoslavne crkve na današnji dan
– Sabor svetog arhangela Gavrila.
– Sveti Julijan episkop Kenomanski.
– Prepodobni Stefan Savait.
– Prepodobna Sara Misirska
